Rare uitdrukking: ‘Een kind met een gebruiksaanwijzing’. Toch? Zou trouwens wel mooi zijn! Een gebruiksaanwijzing die bij de geboorte wordt bijgeleverd, bedoel ik dan. Dat je niet zelf hoeft te gaan zoeken waar het probleem zit, of hoe je met sommige dingen om moet gaan. Gewoon even opzoeken en klaar. Maar… Een gebruiksaanwijzing bij een kind? Die heb je niet nodig.
Meetlat
Bij de uitdrukking ‘een kind met een gebruiksaanwijzing’ wordt bedoeld dat het kind afwijkt van een gemiddelde. Nu wijkt élk kind af van de standaard, want elk mens is uniek. Maar desondanks blijkt wel die standaard degelijk belangrijk. Dat merk je al vanaf dat het kind net op de wereld is; het wordt al snel – letterlijk en figuurlijk – langs een meetlat gelegd. ‘Hmm, kleiner dan gemiddeld’. Of: ‘wauw, dat wordt een reus’. Groeit het wel naar verwachting? Verloopt de ontwikkeling volgens het gemiddelde?
En hoezeer de deskundigen er wellicht bij zullen zeggen dat het niet erg is als een kind net iets korter of langer, dikker of dunner, langzamer of sneller dan gemiddeld is; het knaagt toch een beetje aan de immer bezorgde ouder.
Ook als ze groter worden, is er telkens weer die grootste gemene deler.
‘Huh, alle kinderen houden toch van films kijken?’
‘Is ze niet veel te jong om al te kunnen lezen?’
‘Maar als je 6 bent, moet je toch wel een keer durven te logeren?’
Plaatje
Nee, niet ieder (hooggevoelig) kind past perfect in het plaatje. En daar is gelukkig steeds meer oog voor. Want er zijn zoveel ouders zoekende naar wat hun kind ‘mankeert’, waarom hun kind ‘anders’ is. En dan kan het fijn zijn wanneer tijdens die zoektocht een goede richting vindt. Dat je begrijpt dat je kind terughoudender reageert omdat het heel gevoelig is, dat je kind geen aansluiting vindt bij leeftijdsgenootjes omdat het op een ander niveau functioneert. Of dat je kind echt niet altijd druk ís, maar vooral druk wordt door de drukte om hem heen. Het is fijn als je handvatten krijgt om daarop in te spelen. Het is prettig om te ontdekken dat je niet de enige bent. Dat je (h)erkenning vindt in hoe je bent.
Ontwikkeling
Maar dat is nog geen gebruiksaanwijzing. Maar die heb je ook niet nodig. Kijk naar het kind en zie het ook écht. Sluit je aan bij zijn behoeftes. Kijk naar het kind en zie het ook écht. Sluit je aan bij zijn behoeftes. Beweeg mee in zijn ontwikkeling. Heb vertrouwen, in je kind, maar ook in je eigen gevoel (dat anders kan zijn dan dat van de grootouders, de buren, de juf, de sportcoach, et cetera). Maar durf vooral te zeggen: je bent goed zoals je bent.